Zgodnie z art. 41 § 1. KPA W toku postępowania strony oraz ich przedstawiciele i pełnomocnicy mają obowiązek zawiadomić organ administracji publicznej o każdej zmianie swojego adresu. Skutki nieinformowania organu administracji publicznej o zmianie miejsca zamieszkania zostały opisane w art. 41 § 2. KPA, zgodnie z którym w razie zaniedbania obowiązku określonego w § 1 doręczenie pisma pod dotychczasowym adresem ma skutek prawny.

Powyżej wskazana regulacja jest niezwykle istotna w kontekście cudzoziemca ubiegającego się o udzielanie ochrony międzynarodowej. Cudzoziemiec decydujący się na zamieszkiwanie poza prowadzonym przez Szefa UDSC Ośrodkiem dla Cudzoziemców otrzymuje świadczenia finansowe za pośrednictwem poczty. Jednocześnie Urząd do Spraw Cudzoziemców na adres wskazany przez stronę wysyła wezwanie na przesłuchanie, które stanowi jedną najistotniejszych czynności całego postępowania, gdyż to właśnie w jego trakcie strona ma możliwość przedstawienia w sposób wyczerpujący powodów opuszczenia kraju pochodzenia. Nieinformowanie Szefa UDSC o zmianie miejsca zamieszkania spowoduje, że Organ na wcześniej wskazany adres wyśle zarówno należne cudzoziemcowi środki finansowe, jak i wezwanie na przesłuchanie. O ile nieodebranie przekazu pocztowego będzie skutkowało jego zwróceniem do Urzędu do Spraw Cudzoziemców, tak nieodebranie wezwania do stawiennictwa oraz w efekcie niestawienie się w wyznaczonej przez Organ dacie na przesłuchaniu może skutkować umorzeniem postępowania o udzielenie ochrony międzynarodowej. W konsekwencji w sprawie cudzoziemca może nawet dojść do wydania decyzji o zobowiązaniu do powrotu do kraju pochodzenia oraz wykonania tzw. deportacji

W praktyce okazuje się, że zmiana miejsca pobytu cudzoziemca za wiedzą i zgodą UDSC (np. zmiana ośrodka recepcyjnego lub przejście na tzw. „świadczenia poza ośrodkiem) nie wywołuje tożsamego skutku wobec Straży Granicznej będącej organem administracji publicznej prowadzącym postępowanie o zobowiązanie do powrotu. W sytuacji, w której cudzoziemiec składa kolejny wniosek o udzielnie ochrony międzynarodowej i decyduje się na zamieszkiwanie poza ośrodkiem dla cudzoziemców, dla uniknięcia ryzyka fikcji doręczenia pod poprzednio znanym adresem, cudzoziemiec powinien zawiadomić Straż Graniczną o zmianie miejsca zamieszkania. Pozwoli to na uniknięcie ryzyka doręczania przez SG korespondencji na adres wskazany pierwotnie w aktach sprawy. Mimo, że po zmianie miejsca pobytu za zgodą Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców nowe dane adresowe umieszczane są w systemie informatycznym, do którego Straż Graniczna posiada dostęp, w praktyce zdarza się kierowanie korespondencji przez SG na stary adres. W opinii Instytutu na rzecz Państwa Prawa praktyka ta jest krzywdząca wobec nieukrywających się cudzoziemców, którzy nie zdają sobie sprawy, że poinformowanie Szefa UDSC w postępowaniu uchodźczym nie skutkuje spełnieniem tego obowiązku wobec Straży Granicznej.