Ostatnie dwa miesiąca spędziliśmy szczególnie intensywnie pomagając przy zażaleniach na postanowienia o przedłużeniu detencji. W myśl art. 89 ust. 4a Ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (dalej uuco), Sąd nie przedłuża pobytu wnioskodawcy, w przypadku gdy postępowanie o ochronę międzynarodową nie zostało zakończone, a opóźnienie w tym postępowaniu nie wynika z przyczyn leżących po stronie wnioskodawcy. Przepis ten nakazuje w sposób kategoryczny zwalniać cudzoziemców ze strzeżonych ośrodków po upływie ustawowego terminu, w przypadku gdy cudzoziemiec nie przyczynił się opóźnienia wydania decyzji ostatecznej w jego sprawie.
Ustawowe terminy to:
• Po pierwsze, zawarte w art. 89 ust. 4a uuco: cudzoziemca należy zwolnić przed upływem 60 lub 90 dni od przyjęcia wniosku (w zależności od momentu jego złożenia) jeśli Organ I Instancji – Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców – nie wydał decyzji w sprawie odmowy udzielenia wnioskodawcy ochrony międzynarodowej, chyba że opóźnienie nastąpiło z winy cudzoziemca.
• Po drugie, zawarte w art. 89 ust. 6 uuco: cudzoziemca należy zwolnić z detencji w sytuacja, w której Organ II Instancji (Rada do Spraw Uchodźców) w ciągu 6 miesięcy nie wydał decyzji utrzymującej w mocy decyzję odmowną organu I Instancji.
Sądy Rejonowe notorycznie na wnioski Komendantów Straży Granicznej przedłużają cudzoziemcom detencję, wbrew wyżej wspomnianego przepisu, mimo jego bezwzględnego charakteru. Charakter wynika bezpośrednio z uzasadnienia zmiany wspomnianej ustawy. Sądy powinny zwalniać cudzoziemców wraz z upływem 60 dni, w przypadku gdy cudzoziemiec złożył wniosek o ochronę międzynarodową przed umieszczeniem w detencji i 90 dni, gdy cudzoziemiec złożył wniosek o ochronę międzynarodową dopiero podczas pobytu w detencji.
Więcej o historii legalizacyjnej i charakterze gwarancyjnym art. 89 znajdziecie Państwo na naszej stronie internetowej.
Ku naszemu zadowoleniu następuje zauważalna zmiana praktyki przedłużania detencji cudzoziemcom. Sądy Okręgowe zaczęły prawidłowo stosować art. 89 ust. 4a uuco, uchylając postanowienia sądów I instancji i zwalniając cudzoziemców do otwartych ośrodków. Pojawiają się również pojedyncze przypadki nieuwzględniania wniosków Komendantów Straży Granicznej przez Sądy Rejonowe. Mamy nadzieję, że w przyszłości takie zażalenia nie będą już potrzebne.
Projekt realizowany z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy finansowanego przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszy EOG.
